From sv1xv@sv1uy.ampr.org Thu Dec 16 00:59:45 1993 Date: 15 Dec 93 15:06:00 UTC Subject: Internet - Εισαγωγή Στο άρθρο που ακολουθεί, περιέχεται μιά σύντομη εισαγωγή στο θέμα του Internet, του TCP/IP και τις σχέσεις τους με τα ραδιοερασιτεχνικά δίκτυα. Παρακαλούμε στείλτε τις απορίες, παρατηρήσεις κλπ στους: Κώστα (sv1xv@athnet.ath.forthnet.gr)και Τάσο (sv1rd@athnet.ath.forthnet.gr) 73 Κώστας SV1XV Τάσος SV1RD ΤΟ INTERNET - ΜΕΡΟΣ 11. Γενικά---------
Το Internet γεννήθηκε σαν στρατιωτικό/ερευνητικό δίκτυο της Αμερικάνικης Κυβέρνησης με το όνομα ARPANET. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος της καθιέρωσης σαν defacto standard του πρωτοκόλλου TCP/IP,που χρησιμοποιείται στο Internet. Η δυνατότητα του TCP/IP να συνδέει διαφορετικούς τύπους υπολογιστών, να περνάει πάνω από διαφορετικά δίκτυα, η χαμηλή του τιμή, ο ανοικτός του χαρακτήρας και η ενσωμάτωσή του στο UNIX, έδωσαν μεγάλη ώθηση στο Internet που άρχισε να εξαπλώνεται και στα ερευνητικά Ιδρύματα εκτός ΗΠΑ. Σύντομα άρχισαν να μπαίνουν σε αυτό και ερευνητικά κέντρα καθώς και οι εταιρείες πληροφορικής. Το Internet σήμερα είναι το μεγαλύτερο διαδίκτυο, (συγκρότημα δικτύων υπολογιστών) στον πλανήτη μας. Συνδέει 127 χώρες, 12000 δίκτυα, 1.5 εκατομμύρια υπολογιστές και 10 εκατομμύρια χρήστες χρησιμοποιώντας τα πρωτόκολλα της οικογένειας TCP/IP. Τα περισσότερα από τα υπόλοιπα μεγάλα δίκτυα που βασίζονται σε διαφορετικά πρωτόκολλα επικοινωνίας(Bitnet, FIDOnet, UUCP, DECNET, IPX, SNA, OSI) έχουν αντίστοιχους gateways προς το Internet ή χρησιμοποιούν το Internet σαν φορέα τους για διαδικτύωση των επιμέρους τμημάτων τους. Οι δυνατότητες που δίνει το TCP/IP στούς χρήστες του είναι η μεταφορά αρχείων (FTP), το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (SMTP, POP), η πρόσβαση σε άλλους κόμβους (rlogin, Telnet), πληροφοριακά δελτία (news), document retrieval systems, talk κ.α. Οι υπεύθυνοι για τη διαχείριση του δικτύου είναι στο host NIC.DDN.MIL στο οποίο ευρίσκονται και τα "standards" του συστήματος. Αυτοί δίνουν τις διευθύνσεις στα επιμέρους δίκτυα. Πέρα από αυτό όλο το υπόλοιπο δίκτυο, επεκτείνεται και διοικείται από μόνο του. Οποιαδήποτε δε ερευνητική ομάδα βγάλει κάτι που πιστεύει ότι μπορεί να εφαρμοσθεί αποδοτικά είτε στην δικτύωση είτε σαν εφαρμογή δεν έχει παρά να το στείλει στο NIC.DDN.MIL και να την δημοσιεύσει στην λίστα των RFC's (Request for Comments) Αυτά τα κείμενα στην ουσία είναι και τα "standards" του Internet. Σκοπός της ύπαρξης του δικτύου είναι η έρευνα και η εφαρμογή των τηλεπικοινωνιακών μεθόδων αλλά και γενικότερα η έρευνα, εφαρμογή και ανταλλαγή πληροφοριών για όλα τα επιστημονικά, ερευνητικά και τεχνικά θέματα. Το δίκτυο είχε μεγάλη οικονομική επιδότηση από την κυβέρνηση των Η.Π.Α. και για τον λόγο αυτό η κερδοσκοπική του χρήση δεν επιτρεπόταν, όπως ανέφεραν οι όροι σύμβασης για την πρόσβαση στο δίκτυο. Αυτό άλλαξε το 1991, οπότε η αμερικανική κυβέρνηση αποφάσισε να επιτρέψει την εμπορική εκμετάλλευση του δικτύου ώστε να μπορέσει να περιορίσει την επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Τελευταία με το ενδιαφέρον που έδειξε ο πρόεδρος τον ΗΠΑ για θέματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και σύνδεσης όλων των πολιτών των ΗΠΑ με το δίκτυο, άνοιξαν οι πόρτες για πολλές εταιρείες και πανεπιστήμια που πωλούν πλέον πρόσβαση και σε ιδιώτες σε αρκετά χαμηλές τιμές. Η χρήση του συστήματος ανεβαίνει μέρα με την μέρα με ταχύ ρυθμό και ήδη ορισμένες κατηγορίες διευθύνσεων (Class B) που χορηγούνται άρχισαν να εξαντλούνται.2. TCP/IP και OSI
Ως γνωστόν εδώ και πολύ καιρό ο διεθνής οργνανισμός ISO συνέταξε κάποιες προδιαγραφές για το πώς θα πρέπει να γίνεται η δικτύωση των Η/Υ. Και έτσι γεννήθηκαν τα ISO standards που στην ουσία περιγράφουν το OSI πρωτόκολλο. Δυστυχώς η όλη εργασία για πολιτικούς λόγους αγνόησε τους προγραμματιστές που ασχολήθηκαν με το Internet και που ήδη είχαν μεγάλη εμπειρία στο θέμα. Έτσι φτιάχθηκε το OSI πολύ όμορφο στα χαρτιά και τα σχέδια και κλήθηκαν εκ των υστέρων οι προγραμματιστές για να το εφαρμόσουν και πριν ακόμα γραφτεί το σχετικό software έγιναν και γίνονται προσπάθειες να επιβληθεί, χωρίς μεγάλη επιτυχία μέχρι στιγμής. Σε αντίθεση με το ISO/OSI, το TCP/IP φτιάχθηκε από την ανάγκη της διαδικτύωσης, δοκιμάστηκε στην πράξη και μετά εξαπλώθηκε. Το αποτέλεσμα είναι όλοι να μιλάνε για OSI αλλά στην πράξη να χρησιμοποιούν διαφορετικά (proprietary ή defacto standard) πρωτόκολλα. Έτσι ενώ το OSI έδωσε πολλές ελπίδες και υποσχέσεις, σήμερα μάλλον δημιουργεί νέα προβλήματα αντί να δίνει λύσεις στα παλιά. Από τα πρωτόκολλα δικτύωσης της οικογένειας ISO/OSI χρησιμοποιείται ευρέως το X.25 (προϋπήρχε του ISO/OSI και απλώς ενσωματώθηκε σε αυτό) κυρίως από τους ευρωπαϊκούς δημόσιους τηλεπικοινωνιακούς οργανισμούς (π.χ. το HellasPack του Ο.Τ.Ε.). Η μόνες δε εφαρμογές που προδιαγράφονται από το ISO/OSI και έχουν εφαρμοστεί σε κάποιο βαθμό είναι το X.400 (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο) και το X.500 (directory services). Επίσης πρόσφατα άρχισε να βρίσκει μικρή διάδοση και το FTAM, το αντίστοιχο του FTP στο OSI, το οποίο είναι μιά εφαρμογή γιά μεταφορά αρχείων μεταξύ διαφόρων υπολογιστών. Ακόμα και αυτές οι λίγες εφαρμογές που υπάρχουν όμως, χρησιμοποιούνται πάνω από δίκτυα TCP/IP μιά και δίκτυα τύπου OSI θα αργήσουν να εμφανισθούν. Η ειρωνεία είναι ότι οι ελάχιστοι χρήστες του X.400 ανήκουν κυρίως σε φορείς που βρίσκονται πάνω στο Internet και έχουν εναλλακτική δυνατότητα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μέσω TCP/IP (SMTP). Αντίθετα το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τα news και οι mailing lists στο Internet έχουν συνεχή αλματώδη ανάπτυξη, και μέσω αυτών τροφοδοτούνται και άλλα δίκτυα (Fidonet Echomail, Bitnet mailing lists). Οι δημόσιοι φορείς τηλεπικοινωνιών ενώ μέχρι τώρα προσπαθούσαν να βάλουν standards και να ενσωματώσουν τα διαφορετικά πρωτόκολλα (πχ διαφορετικά συστήματα ISDN στην Ευρώπη) ξαφνικά διαπίστωσαν ότι 10 εκατομύρια χρήστες είναι ήδη On-Line στο Internet και έχουν ξεκινήσει αγώνα συμμαχιών, συγχωνεύσεων κλπ για να παρέχουν υπηρεσίες μέσω του Internet γιατί βλέπουν να μένουν έξω από τις εξελίξεις. To πλεονέκτημα του TCP/IP εκτός από την διαδικτύωση που πρώτο εφάρμοσε είναι ότι έχει έτοιμες απλές εφαρμογές που οι αντίστοιχές τους δεν έχουν υλοποιηθεί επαρκώς στο OSI. Σήμερα φαίνεται ότι η τυποποίηση δεν μπορεί να δουλέψει πριν κάτι δοκιμαστεί στην πράξη. (MNP πρωτόκολλο, Vfast πρωτόκολλο, ATM-Asychronoys Transfer Method κλπ). Ετσι τα Defacto Standards (που επικρατούν στην πράξη) και το Internet φαίνεται ότι θα κυριαρχήσουν για μεγάλο διάστημα στο χώρο των δικτύων διεθνώς.3. Το Internet στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα το Internet σήμερα έρχεται μέσω 2 κύριων φορέων. α ΙΤΕ (Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Ερευνας). β Ariadne-t (Δημόκριτος). Και οι δύο φορείς έχουν συνδέσεις 9.6 και 64kbits με το εξωτερικό. Αλλά σύντομα για το ITE προβλέπεται να μπει γραμμή 2.4 Mbits. Με τους φορείς αυτούς, συνδέονται με απευθείας συνδέσεις, ή μέσω HellasPack όλα τα ελληνικά κρατικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, μερικές δημόσιες υπηρεσίες, άλλοι φορείς και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της πληροφορικής και των κοινοτικών ερευνητικών προγραμμάτων. Έτσι πρόσβαση σε αυτό έχουν όλοι όσοι δουλεύουν ή φοιτούν στους παραπάνω φορείς και έχουν πρόσβαση σε computer συνδεδεμένο σε ένα από τα δύο δίκτυα. Πρόσφατα ο Δημόκριτος (Ariadne-t) έδωσε σε ιδιώτες την δυνατότητα να συνδεθούν με το Internet με κόστος που ξεκινάει από 50.000 δρχ το χρόνο με τηλεφωνική (dialup) σύνδεση. Οι δυνατότητες είναι περιορισμένες μόνο σε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και μεταφορά μικρών αρχείων, βάζοντας πολλούς και υπερβολικούς περιορισμούς στην χρήση του συστήματος. Επειδή το Internet στη χώρα μας είναι κάτι το πολύ καινούργιο, πιστεύεται ότι στο μέλλον το ενδιαφέρον σταδιακά θα αυξάνεται οπότε θα υπάρξουν εναλλακτικές δυνατότητες πρόσβασης σε αυτό. Ήδη ένας ιδιωτικός φορέας (Compulink) διαπραγματεύεται την παροχή υπηρεσιών Internet στους συνδρομητές του με κάποιο πρόσθετο κόστος.4. Amateur Radio και Internet
Η ιδέα του Internet είναι πολύ συγγενής με την ιδέα του ραδιοερασιτεχνισμού. Η έρευνα και η διάδοση επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων είναι κάτι που ενδιαφέρει και τα δύο, έτσι από το ξεκίνημα του Internet υπήρξε έντονο ραδιοερασιτεχνικό ενδιαφέρον και εμφανίστηκαν αρκετά Newsgroups και mailing lists ραδιοερασιτεχνικού ενδιαφέροντος. Με την εμφάνιση του Packet Radio και της ασύρματης σύνδεση υπολογιστών ο Phill Karn, KA9Q, πρότεινε την εφαρμογή του TCP/IP σαν πρωτόκολλο διαδικτύωσης στο packet radio. Ο ίδιος δημιούργησε το πρώτο πρόγραμμα που έκανε αυτή την δουλειά με μεγάλη επιτυχία. Πολύς κόσμος ακολούθησε το παράδειγμά του και έγιναν αρκετά προγράμματα και εφαρμογές που υποστηρίζουν τόσο τις εφαρμογές του packet radio καθώς επίσης το TCP/IP και τις εφαρμογές του και αποτελούν ένα gateway μεταξύ των δύο δικτύων. Παράλληλα ξεκίνησε το AMPRnet το οποίο αποτελεί τμήμα του Internet και περιλαμβάνει όλα τα ραδιοερασιτεχνικά ψηφιακά ασύρματα δίκτυα που χρησιμοποιούν TCP/IP. Οι διευθύνσεις του δικτύου είναι τάξης Α και της μορφής 44.x.x.x. Υπεύθυνος για αυτές είναι ο Brian Kantor, <brian@ucsd.edu>. Για την χώρα μας που έχει παραχωρηθεί η σειρά διευθύνσεων 44.154.x.x υπεύθυνος είναι ο Δημήτρης Βαλάρης, SV1UY, <dvalar@leon.nrcps.ariadne- t.gr> ή SV1UY@SV1UY.ATH.GRC.EU. Τα επιμέρους τμήματα του AMPRnet επικοινωνούν μέσω gateways/routers που χρησιμοποιούν μία μέθοδο ενσωμάτωσης και μεταφοράς πακέτων του Amprnet πάνω από άλλα δίκτυα TCP/IP (IP Encapsulation). Με τον τρόπο αυτό κόμβοι του AMPRnet μπορούν να συνδεθούν μεταξύ τους κατα τρόπο διαφανή ώς προς το υπόλοιπο Internet. Υπάρχουν επιπλέον φίλτρα (IP access) που εμποδίζουν σε πακέτα που δεν προέρχονται από το AMPRnet να μεταδίδονται πάνω από το ασύρματο δίκτυο. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η απομόνωση του ραδιοερασιτεχνικού τμήματος του δικτύου από τα άλλα δίκτυα σε περιπτώσεις που αυτό είναι επιθυμητό. Έχουν όμως αναπτυχθεί τεχνικές που επιτρέπουν να μεταδίδονται μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και news μεταξύ άλλων τμημάτων του Internet και του AMPRnet. Συμπερασματικά, ο κάθε χρήστης του AMPRNET πού έχει πρόσβαση σε ένα gateway μπορεί να έχει σύνδεση κάθε μορφής με οποιοδήποτε άλλο χρήστη του σε όποια χώρα βρίσκεται φτάνει να ανήκει στο domain: ".ampr.org" χωρίς να τον ενδιαφέρει ο ακριβής τρόπος με τον οποίο θα συνδεθεί μαζί του. Μέχρι να εγκατασταθούν ζεύξεις υψηλής ταχύτητας μεταξύ χωρών ή δορυφορικές ζεύξεις με γεωστατικούς δορυφόρους (AMSAT Phase IV) , το Internet παραμένει ο μοναδικός τρόπος παγκόσμιας διαδικτύωσης των ραδιοερασιτεχνών, δεδομένου ότι το αργό σύστημα που δουλεύει στα βραχέα κύματα (PBBS, 300-1200 Bps) και οι δορυφόροι χαμηλής τροχιάς έχουν δυνατότητα μεταδόσεως μόνο μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και αυτά με μεγάλη δυσκολία. end of text.
Σήμερα όχι μόνο το Internet και το TCP/IP έχουν επικρατήσει παντού, αλλά είναι και η βασική πηγή ενημέρωσης και επικοινωνίας των ραδιοερασιτεχνών